Duygusal ve Sosyal Gelişim Nedir?
Duygusal gelişim; çocuğun duygularını tanıma, ifade etme ve yönetme becerisini kazanması sürecidir. Sosyal gelişim ise çevresiyle kurduğu ilişkilerin kalitesini, empati yeteneğini ve toplumsal uyum becerisini kapsar.
Uzm. Dr. Senem Turan, bu iki alanın birbirinden ayrılamayacak kadar iç içe olduğunu ve çocuk psikolojisinin temel taşlarından birini oluşturduğunu vurguluyor.
Gelişim Evreleri
1. Bebeklik Dönemi (0–2 yaş)
- Temel güven duygusunun oluştuğu dönemdir.
- Anne-baba ile güvenli bağlanma, ilerleyen yıllarda sosyal ilişkilerin temelini atar.
2. Erken Çocukluk Dönemi (2–6 yaş)
- Oyun yoluyla sosyal beceriler gelişir.
- Paylaşma, sırasını bekleme gibi kuralları öğrenir.
- Duygularını sözlü olarak ifade etmeye başlar.
3. Orta Çocukluk Dönemi (6–12 yaş)
- Akran ilişkileri önem kazanır.
- Grup içinde yer alma ve işbirliği becerileri gelişir.
- Akademik başarı ile özgüven arasında bağ güçlenir.
4. Ergenlik Dönemi (12–18 yaş)
- Kimlik arayışı ön plandadır.
- Bağımsızlık ihtiyacı artar.
- Duygusal iniş çıkışlar sık görülür.
Ailelere Öneriler
- Çocuğun duygularını yargılamadan dinleyin.
- Sosyal ortamlar yaratın (akran buluşmaları, spor, sanat etkinlikleri).
- Olumlu rol model olun.
- Gerektiğinde profesyonel destek almaktan çekinmeyin.
Sık Sorulan Sorular
1. Çocuğumun sosyal gelişimi yaşıtlarından geri, ne yapmalıyım?
Erken fark edilip desteklenirse sosyal beceriler geliştirilebilir. Oyun terapisi ve grup çalışmaları faydalı olabilir.
2. Duygusal gelişim sorunları hangi belirtilerle anlaşılır?
Aşırı öfke nöbetleri, çekingenlik, akran ilişkilerinde zorluk veya duygularını ifade edememe durumları dikkat çekici işaretlerdir.
3. Çocuk psikoloğu bu süreçte nasıl yardımcı olur?
Duygusal farkındalık çalışmaları, sosyal beceri eğitimi ve aile danışmanlığı ile destek sağlar.
4. Antalya’da bu konuda uzman bir psikiyatrist var mı?
Evet, Çocuk, Ergen ve Genç Psikiyatristi Uzm. Dr. Senem Turan, Antalya’da çocuk ve ergenlerin duygusal-sosyal gelişim süreçlerinde uzman desteği sunmaktadır.