Selektif Mutizm Tanımı
Selektif mutizm, çocuğun ev gibi rahat ortamlarda konuşabilirken okul, sosyal etkinlik veya yabancı ortamlarda konuşamaması durumudur. Bu bir konuşma bozukluğu değil, genellikle kaygı bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur.
Uzm. Dr. Senem Turan, selektif mutizmin genellikle 3-6 yaş arasında başladığını, ancak fark edilip tanı konmasının çoğunlukla ilkokul döneminde olduğunu belirtiyor.
Belirtiler
- Evde konuşup okulda sessiz kalma
- Yabancı kişilerle iletişim kurmaktan kaçınma
- Grup etkinliklerine katılmama
- Sessiz mimikler ve jestlerle iletişim kurma
- Sosyal kaygı belirtileri (terleme, kızarma, gerginlik)
Nedenleri
- Yoğun sosyal kaygı
- Travmatik deneyimler
- Aile içi iletişim dinamikleri
- Genetik yatkınlık
- Dili ikinci dil olarak öğrenme süreci (bazı durumlarda tetikleyici olabilir)
Antalya’da çocuk psikoloğu ve çocuk psikiyatristi olarak hizmet veren Uzm. Dr. Senem Turan, doğru değerlendirme yapılmadan bu durumun çekingenlik ya da inatçılık olarak yanlış yorumlanabileceğini vurguluyor.
Tedavi Yöntemleri
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
- Aile Danışmanlığı
- Okul ile İş Birliği (öğretmenlere rehberlik)
- Kademeli maruz bırakma teknikleri
- Kaygı yönetimi çalışmaları
Erken müdahale ile selektif mutizm tedavisinde yüksek başarı oranları elde edilebilir.
Danışanların Sık Sorduğu Sorular
1. Selektif mutizm zamanla kendiliğinden geçer mi?
Bazı çocuklarda kısmi düzelme olsa da, profesyonel destek alınmazsa durum yıllarca sürebilir.
2. Çocuğum evde çok konuşuyor ama okulda hiç konuşmuyor, bu normal mi?
Uzun süre devam ediyorsa normal değil, selektif mutizmin işareti olabilir.
3. Çocuk psikoloğu bu süreçte ne yapar?
Çocuğun kaygı düzeyini azaltmak, güvenli iletişim ortamları yaratmak ve sosyal becerilerini geliştirmek için bireysel ve aile odaklı çalışmalar yapar.
4. Antalya’da bu konuda destek alabileceğim uzman var mı?
Evet, Çocuk, Ergen ve Genç Psikiyatristi Uzm. Dr. Senem Turan, Antalya’da selektif mutizm konusunda deneyimli bir uzmandır.