Disleksi Neden Olur? Disleksinin Nedenleri Nelerdir?
Disleksi, çocuğun okuma, yazma ve dil becerilerini etkileyen nörogelişimsel bir öğrenme farklılığıdır. Genellikle zeka geriliğiyle karıştırılsa da, disleksi zeka düzeyiyle doğrudan ilişkili değildir. Aksine birçok disleksi tanısı almış çocuk, ortalamanın üzerinde zekâya sahip olabilir. Bu nedenle erken fark edilmesi ve doğru şekilde yönlendirilmesi oldukça önemlidir.
1. Genetik Faktörler
Bilimsel araştırmalar, disleksinin ailesel geçiş gösterdiğini ortaya koymaktadır. Yani, aile bireylerinden birinde disleksi varsa, çocukta da görülme olasılığı artar. Bu durum, beynin dil işleme merkezlerindeki yapısal ve işlevsel farklılıklardan kaynaklanır. Özellikle sol hemisferdeki nöral bağlantıların farklı çalışması, okuma ve harf tanıma süreçlerini etkileyebilir.
2. Beyin Yapısı ve İşlevsel Farklılıklar
Disleksi, beynin dili işleme biçimindeki farklılıklardan kaynaklanır. Fonolojik farkındalık (kelimeleri seslerine ayırma) alanında yaşanan zorluklar, çocuğun harf-ses eşleştirmesini öğrenmesini zorlaştırabilir. Bu durum, disleksinin yalnızca “okuma sorunu” değil, beynin bilgi işleme biçiminde bir çeşitlilik olduğunu gösterir.
3. Gebelik ve Doğum Dönemi Etkenleri
Bazı araştırmalar, gebelikte oksijen yetersizliği, erken doğum, düşük doğum ağırlığı gibi faktörlerin disleksi riskini artırabileceğini göstermektedir. Bu tür etkenler, beynin gelişim sürecinde küçük ama önemli farklılıklar yaratabilir.
4. Çevresel ve Duygusal Etmenler
Disleksi doğuştan gelen bir durumdur; ancak çevresel faktörler de çocuğun öğrenme sürecini şekillendirebilir. Özellikle dil gelişiminin yeterince desteklenmemesi, stresli aile ortamı veya uygun öğrenme desteği alınmaması gibi durumlar belirtilerin daha belirgin hale gelmesine neden olabilir.
Disleksi Tedavi Edilebilir mi?
Disleksi, bir “hastalık” değil, farklı bir öğrenme biçimidir. Bu nedenle tedavi değil, uygun eğitimsel ve psikolojik destek esastır. Erken tanı konulan çocuklarda, bireyselleştirilmiş eğitim planlarıyla öğrenme becerilerinde ciddi ilerleme sağlanabilir.
Antalya’da disleksi tanısı ve desteği için Uzman Dr. Senem Turan, çocuklarda dikkat, hafıza, dil gelişimi ve akademik becerilerin değerlendirilmesini online psikolojik değerlendirme yöntemiyle de gerçekleştirebilmektedir.
Aileler, çocuklarının yaşadığı öğrenme güçlüğünün nedenini anlamak ve doğru yönlendirme almak için Antalya çocuk psikoloğu veya çocuk psikiyatristi desteği alabilirler.
Erken değerlendirme için online randevu sisteminden kolayca başvuru yapabilir ve çocuğunuzun bireysel ihtiyaçlarına uygun bir yol haritası belirleyebilirsiniz.