Çocuklarda Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
Antalya Çocuk, Ergen ve Genç Psikiyatristi Uzm. Dr. Senem Turan’dan Bilgilendirme
Travma, çocukların hayatında derin izler bırakabilir. Deprem, trafik kazası, aile içi şiddet, kayıp, doğal afet veya ciddi bir hastalık gibi olaylar çocukların psikolojik dünyasını sarsabilir. Böyle durumlar sonrasında çocuklarda Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) gelişebilir.
TSSB, yalnızca yetişkinlerde değil; çocuklarda ve ergenlerde de görülen, mutlaka profesyonel destek gerektiren bir psikolojik tablodur. Antalya’da hizmet veren Çocuk Psikoloğu ve Çocuk, Ergen ve Genç Psikiyatristi Uzm. Dr. Senem Turan, travma sonrası stres yaşayan çocuklara yönelik bilimsel değerlendirme ve tedavi uygulamaktadır.
Çocuklarda Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri
- Tekrar tekrar travmatik olayı hatırlama (flashback, kabus, oyunlarda travmanın yansıması)
- Aşırı kaygı ve korku
- İçine kapanma, sosyal geri çekilme
- Öfke patlamaları veya huzursuzluk
- Uyku problemleri (gece kabusları, uyuyamama)
- Odaklanma güçlüğü ve okul başarısında düşüş
- Travmayı hatırlatan durumlardan kaçınma
Çocuklarda Travmaya Yol Açabilen Durumlar
- Doğal afetler (deprem, sel, yangın)
- Kaza veya ağır yaralanmalar
- Aile içi şiddet veya istismar
- Sevilen birinin kaybı
- Uzun süreli hastalık veya yoğun bakım süreçleri
Ailelerin En Çok Merak Ettiği Sorular
1. Travma yaşayan çocuğumda bu belirtiler ne kadar sürer?
Her çocuk farklıdır. Bazı çocuklar kısa sürede toparlanırken, bazıları aylarca bu belirtileri gösterebilir.
2. Travma sonrası stres bozukluğu kendiliğinden geçer mi?
Hafif durumlarda çocuk kendiliğinden toparlanabilir, ancak yoğun ve uzun süren belirtilerde profesyonel destek gereklidir.
3. Çocuğum travmayı oyunlarında canlandırıyor, bu normal mi?
Evet, çocuklar travmaları oyun yoluyla dışa vurabilir. Ancak bu tekrar eden ve çocuğu zorlayan bir hal aldıysa, psikolojik destek alınmalıdır.
4. Okul başarısı düşerse ne yapmalıyım?
TSSB yaşayan çocuklarda dikkat ve konsantrasyon bozulabilir. Öğretmenlerle iş birliği yapılmalı ve çocuk bir çocuk psikoloğu tarafından değerlendirilmelidir.
5. Çocuğum için ne zaman profesyonel destek almalıyım?
Travma sonrası belirtiler birkaç haftadan uzun sürüyorsa, günlük yaşamı ve aile düzenini bozuyorsa mutlaka bir çocuk psikiyatristi ile görüşülmelidir.
Tedavi ve Destek Yöntemleri
- Travma odaklı bilişsel davranışçı terapi
- Aile terapisi ve ebeveyn danışmanlığı
- Gerekli durumlarda ilaç desteği
- Sanat ve oyun terapisi ile duygusal dışavurumun sağlanması
- Çocuğun güvenli bir ortamda desteklenmesi
Profesyonel Destek
Travma sonrası stres bozukluğu, çocuğun ruhsal gelişimini olumsuz etkileyebilecek ciddi bir durumdur. Erken tanı ve doğru tedavi ile çocuklar bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatabilir.
Antalya’da hizmet veren Çocuk Psikoloğu ve Çocuk, Ergen ve Genç Psikiyatristi Uzm. Dr. Senem Turan, travma sonrası stres yaşayan çocuklara yönelik uzman desteği sunmaktadır.