Tik Bozukluğu Nedir?
Tik, istem dışı, ritmik olmayan, hızlı, tekrarlayıcı şekilde bir kas grubunun kasılması veya ani oluşan sesler çıkarılmasıdır. Bu hareketler veya sesler:
- Tek başına görülebileceği gibi,
- Birden fazla tik şeklinde aynı anda ortaya çıkabilir.
Kısa bir süre için bastırılabilir ancak uzun vadede kişinin sosyal, akademik ve aile yaşamını olumsuz etkileyebilir. Tik bozuklukları geçici olabileceği gibi kalıcı da olabilir.
Görülme Sıklığı ve Nedenleri
- En sık 7–11 yaş aralığında görülür.
- Erkek çocuklarda kızlara oranla daha yaygındır.
- Genetik faktörler ve orta beyin bölgelerinin işleyiş farklılıkları etkili olabilir.
- Tik bozukluğu yaşayan çocuklarda obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) birlikte görülebilir.
Tourette Sendromu Nedir?
Tourette sendromu, tik bozukluklarının en ağır formudur. Hem motor tikler (göz kırpma, omuz silkme, yüz buruşturma vb.) hem de vokal tikler (boğaz temizleme, mırıldanma, kelime tekrarı vb.) uzun süreli olarak bir arada görülür.
- Belirtiler nöbetler halinde artabilir veya azalabilir.
- Şiddeti dönemsel olarak değişkenlik gösterebilir.
- Tedavi süreci uzun olabilir; bu nedenle düzenli takip çok önemlidir.
Tedavi Yöntemleri
Tik bozukluğu tedavisinde amaç, tiklerin şiddetini ve sıklığını azaltmak, çocuğun sosyal ve akademik yaşamını korumaktır.
- Davranışçı Terapiler: Tikleri kontrol etmeyi öğretir.
- İlaç Tedavisi: Gerekli durumlarda tercih edilir.
- Destekleyici Psikoterapi: Çocuğun kaygı ve stresle başa çıkma becerisini güçlendirir.
- Eşlik Eden Bozuklukların Tedavisi: DEHB veya OKB gibi durumlar da ele alınır.
Danışanların En Çok Sorduğu Sorular
1. Tik bozukluğu kendiliğinden geçer mi?
Bazı tikler geçici olabilir ve kendiliğinden kaybolabilir; ancak kalıcı hale gelen tikler için tedavi gerekir.
2. Stres tikleri artırır mı?
Evet. Stres, yorgunluk veya heyecan tiklerin artmasına yol açabilir.
3. Tourette sendromu tamamen iyileşir mi?
Erken teşhis ve uygun tedavi ile belirtiler hafifletilebilir; ancak tamamen ortadan kalkması kişiden kişiye değişir.
4. Tik bozukluğu zekayı etkiler mi?
Hayır, tik bozukluğu doğrudan zekayı etkilemez; ancak akademik başarıyı dolaylı olarak etkileyebilir.
5. Antalya’da tik bozukluğu tedavisi nereden alınabilir?
Uzm. Dr. Senem Turan, Antalya’da çocuk, ergen ve gençlerde görülen tik bozukluklarının tanı ve tedavisini bilimsel yöntemlerle sunmaktadır.